STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W PLACÓWCE
CENTRUM MEDYCZNO-STOMATOLOGICZNE JAWI-MED SP. Z O.O.
I.Postanowienia ogólne
1. Standardy ochrony małoletnich obowiązują w
– Centrum Medyczno-Stomatologicznym Jawi-Med Sp. z o.o. z siedzibą w Rudzie Śląskiej, ul. Halembska 7.
– Centrum Medyczno-Stomatologicznym Jawi-Med Sp. z o.o. ul. Chorzowska 216, 40-101 Katowice
– Centrum Medyczno-Stomatologicznym Jawi-Med Sp. z o.o. ul. Wiślan 10/I i Wiślan 10/II, 41-608 Świętochłowice
Standardy zostały opracowane w związku z obowiązkami prawnymi nałożonymi ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Na podstawie art. 10 ustawy z 28.07.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606).
2. Obowiązek przestrzegania standardów spoczywa na każdym członku personelu oraz kierownictwu podmiotu leczniczego.
3. Dla potrzeb przeciwdziałania krzywdzeniu małoletnich, personel i kierownictwo/właściciel podejmuje działania określone standardami również w sytuacji zaobserwowania lub powzięcia informacji o krzywdzeniu małoletniego przez dorosłe osoby trzecie lub przez innych małoletnich.
4. Za wdrożenie, monitorowanie, przestrzeganie, ocenę realizacji standardów oraz inne zadania określone w standardach odpowiedzialny jest kierownik podmiotu leczniczego.
5. Pracodawca będzie prowadził weryfikację kandydatów do pracy z dziećmi w myśl nowych przepisów. Osoba ubiegająca się o pracę z małoletnimi, zobowiązana zostanie do przedstawienia informacji z krajowego rejestru karnego. Kandydat na pracownika narodowości innej niż polska, będzie musiał dostarczyć pracodawcy informację z rejestru karnego ze swojego państwa, uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej, związanej z kontaktami z dziećmi. Kandydat do pracy zostanie również zobowiązany do złożenia oświadczenia o państwie lub państwach, w których mieszał w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Polska i państwo jego obywatelstwa, oraz przedłożyć informację z rejestrów karnych tych państw. Wszystkie informacje zostaną dołączane do akt pracownika.
II. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim, a personelem placówki i zachowania niedozwolone wobec małoletnich
- Personel medyczny ma obowiązek umożliwić obecność rodzica lub opiekuna
prawnego podczas wykonywania czynności diagnostycznych i leczniczych osoby
małoletniej. Jest to najważniejszy element, który zapewnia małoletniemu
pacjentowi niezbędne poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Ponadto to właśnie
rodzice lub osoby sprawujące opiekę nad małoletnim najlepiej znają jego potrzeby
i zachowania.
- Personel medyczny powinien w miarę możliwości uwzględniać zgłaszane
indywidualne potrzeby małoletniego pacjenta zapewniające mu dodatkowy
komfort korzystania ze świadczeń zdrowotnych, o ile nie stoją one w sprzeczności
z prawidłowym wykonaniem świadczenia zdrowotnego (np. prawo do wniesienia
do gabinetu stomatologicznego niewielkiej zabawki, maskotki itp.).
- Personel medyczny powinien pozwolić małoletniemu pacjentowi na wypowiadanie
się w kwestii planowanych lub udzielanych mu świadczeń opieki zdrowotnej
ochrony zdrowia. Pacjent powyżej 16 roku życia ma prawo do pełnej informacji
medycznej i decydowania o procesie diagnostyczno-terapeutycznym.
- Personel medyczny powinien zachować wyrozumiałość w relacjach z małoletnimi
pacjentami, ich przedstawicielami ustawowymi i opiekunami prawnymi
pamiętając, że w niektórych sytuacjach mogą znajdować się poza strefą swojego
komfortu, szczególnie podczas świadczeń zdrowotnych takich jak ekstrakcja zęba
czy leczenie pacjenta zgłaszającego się z nasilonym bólem.
- Niedozwolone są wszelkie zachowania personelu placówki medycznej, które
miałyby na celu wywołanie u małoletniego pacjenta strachu, poczucia zagrożenia
lub przymusu podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. Niedozwolone jest
wymuszanie na małoletnim pacjencie określonych zachowań czy współpracy
z personelem medycznym przy pomocy krzyku. Personel medyczny nie powinien
pozwalać na to, aby tego rodzaju metody stosowane były także w placówce
medycznej przez przedstawicieli ustawowych lub opiekunów prawnych
małoletniego pacjenta.
III. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia
krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego
- Personel naszej placówki zwraca uwagę na sygnały, objawy i ślady świadczące
o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego pacjenta.
- Każda osoba będąca członkiem personelu naszej placówki jest zobowiązana
i uprawniona do reagowania, w przypadku podejrzenia, że małoletni pacjent jest
krzywdzony.
- Źródłem krzywdy dziecka może być zachowanie rodziców, opiekunów prawnych,
innej osoby bliskiej dla małoletniego, a także zachowanie osób trzecich.
- Krzywda małoletniego dziecka może przejawiać się w szczególności poprzez:
– popełnienie przestępstwa na szkodę małoletniego (np. przemoc fizyczna, wykorzystywanie seksualne),
– krzywdzenie w inny sposób (np. przemoc psychiczna, zastraszanie, poniżanie),
– ewidentne zaniedbywanie potrzeb życiowych, bytowych i higienicznych
(niedożywienie, brak warunków higienicznych, niezapewnianie niezbędnej opieki,
brak odzieży).
- W przypadku podejrzenia, że popełniono przestępstwo na szkodę małoletniego
pacjenta należy złożyć zawiadomienie na Policję lub do prokuratury. W przypadku
podejrzenia, że życie lub zdrowie małoletniego pacjenta jest zagrożone z uwagi na
stosowanie wobec niego przemocy domowej, personel placówki medycznej
niezwłocznie zgłasza ten fakt na Policję.
- W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że małoletni doznaje innej formy
krzywdzenia, o której mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
przemocy domowej (tj. działaniom naruszającym jego prawa lub dobra osobiste
przez wykorzystanie przewagi fizycznej, psychicznej lub ekonomicznej,
w szczególności zachowania naruszające godność, nietykalność cielesną lub
wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na zdrowiu fizycznym lub
psychicznym, wywołujące cierpienie lub krzywdę lub wzbudzające poczucie
zagrożenia, poniżenia lub udręczenia) personel medyczny jest uprawniony do
wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”.
- W pozostałych przypadkach podejrzenia krzywdzenia małoletniego pacjenta
(np. zaniedbanie potrzeb życiowych, bytowych i higienicznych dziecka) placówka
medyczna może wystąpić do jednostek organizacyjnych pomocy społecznej w celu
udzielenia wsparcia lub do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka oraz wgląd w sytuację rodziny.
IV. Procedura postępowania w sytuacji posiadania przez rodzica/opiekuna prawnego przedmiotów niedozwolonych na terenie placówki
- Pracownik placówki, który jest świadkiem posiadania przez rodzica/opiekuna prawnego niedozwolonego narzędzia lub substancji, w obecności innego pracownika placówki ma prawo żądać oddania niebezpiecznego przedmiotu/substancji i podejmuje działanie zmierzające do jego zabezpieczenia (zachowując środki ostrożności deponuje w sekretariacie lub zabezpiecza pomieszczenie, w którym znajduje się przedmiot przed dostępem innych osób). Pracownik ma również prawo żądać, aby rodzic/opiekun prawny pokazał zawartość torby oraz kieszeni, ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwanym przedmiotem/substancją. Pracownik nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani torby – jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji.
2. Jeżeli rodzic/opiekun prawny nie chce oddać przedmiotu lub niedozwolonej substancji pracownik interweniujący natychmiast powiadamia kierownika/właściciela podmiotu
3. Pracownik odbiera niebezpieczny przedmiot (dobrowolne oddanie przedmiotu), przeprowadza rozmowę z rodzicem/opiekunem prawnym wyjaśniając przyczyny przyniesienia tego przedmiotu, pouczając o grożącym niebezpieczeństwie oraz informując o konsekwencjach
4. Pracownik sporządza notatkę służbową.
5. W przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że jest to narkotyk lub substancja przypominająca narkotyk, czy przedmiot zagrażający zdrowiu i życiu, kierownik lub osoba upoważniona przez kierownika/właściciela wzywa policję.
Podstawa prawna: Kodeks karny
V. Procedura bezpieczeństwa dziecka na terenie placówki
- Używanie wulgarnych słów/ niekulturalne zachowanie/ dewastacja i niszczenie mienia placówki/bójki/ wymuszania oraz psychiczna agresja
a) upomnienie osoby przez pracownika w obecności innych osób
b) zobowiązanie osoby do naprawienia wyrządzonej szkody, poniesienia kosztów finansowych
c) sporządzenie notatki ze zdarzenia,
d) rozmowa wyjaśniająca
e) poinformowanie policji.
f) pracownik ma prawo zażądać zwrotu przywłaszczonej rzeczy, zażądać aby pokazał zawartość torby oraz kieszeni w obecności innego pracownika placówki.
Podstawa prawna:
Kodeks karny
Kodeks wykroczeń
VI. Procedura postępowania z agresywnym dzieckiem
1.W przypadku zaobserwowania (zgłoszenia przez innych) agresji (fizycznej, psychicznej, słownej) pracownik interweniujący przerywa to zachowanie.
2. Pracownik identyfikuje dzieci-pacjentów biorących udział w zdarzeniu (ofiara, agresor, świadek).
3. Pracownik przeprowadza rozmowę z pacjentem/pacjentami, w celu ustalenia okoliczności zdarzenia, udziela stosownych pouczeń.
4. Pracownik raportuje zdarzenie (opis zdarzenia, osoby uczestniczące, sprawca, poszkodowany, nazwisko osoby interweniującej wraz z podpisem itp.).
5. Pracownik informuje rodzica/opiekuna prawnego (o ile dotyczy) pacjenta-sprawcy zdarzenia, o zaistniałej sytuacji.
6.W przypadku zdarzenia o szczególnie drastycznym przebiegu (stwarzającego zagrożenie dla zdrowia lub życia) lub powtarzających się zdarzeń pracownik zobowiązany jest powiadomić o tym fakcie kierownika- wspólnie ustalają dalszy przebieg postępowania (m. in. rozważają możliwość udzielenia pacjentom pomocy psychologicznej lub poinformowania o zaistniałym zdarzeniu Policji).
Podstawa prawna:
Ustawa Kodeks Karny
Kodeks Wykroczeń
Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich
VII. Procedura postępowania w sytuacji zatrzymania przez policję na terenie podmiotu dziecka sprawcy czynu karalnego
- W przypadku zaistnienia sytuacji, która może wskazywać na popełnienie przez dziecko czynu karalnego, informacja jest niezwłocznie przekazywana kierownik/właścicielowi podmiotu.
Kierownik/właściciel placówki dokonuje wstępnej oceny sytuacji.
2. W przypadku uznania, że zachowanie dziecka może stanowić czyn karalny, kierownik/właściciel niezwłocznie powiadamia odpowiednie służby, tj. policję.
3. Personel, działając zgodnie z instrukcjami policji, zabezpiecza miejsce zdarzenia oraz wszelkie potencjalne dowody.
4. Rodzice lub opiekunowie prawni dziecka, który jest podejrzany o popełnienie czynu karalnego, są niezwłocznie informowani o sytuacji przez kierownika/właściciela
5. Personel współpracuje z policją, dostarczając wszelkich niezbędnych informacji, dokumentów i innych dowodów związanych z sytuacją.
6. Osoby, które były świadkami zdarzenia, mogą być przesłuchiwani przez policję w obecności pracowników lub innego upoważnionego przedstawiciela podmiotu.
7. Dziecko podejrzane o popełnienie czynu karalnego ma prawo do wsparcia psychologicznego.
8. Kierownik zgłasza sprawę do odpowiednich jednostek dbając jednocześnie o ochronę i prywatność dziecka oraz innych osób zaangażowanych w sprawę.
Podstawa prawna: Kodeks postępowania karnego
VIII. Procedura udzielania pomocy dzieciom dotkniętym przemocą domową
Za udzielanie pomocy dzieciom dotkniętym przemocą domową odpowiedzialne są wszystkie osoby pracujące w podmiocie
Proces
1. Identyfikacja dziecka dotkniętego przemocą domową
Pracownicy powinni być wyczuleni na sygnały świadczące o tym, że dziecko może być dotknięte przemocą domową. Do takich sygnałów należą między innymi:
– Nagłe zmiany w zachowaniu dziecka, takie jak wycofanie się, agresja, autoagresja, zaburzenia snu lub jedzenia.
– Opowieści dziecka o zdarzeniach, które mogą świadczyć o przemocy, takich jak pobicia, bicie, poniżanie, wyzywanie.
– Cielesne oznaki przemocy, takie jak siniaki, zadrapania, rany.
Jeśli pracownik zauważy u dziecka któryś z tych sygnałów, powinien porozmawiać z dzieckiem w sposób delikatny i wspierający, zapytać dziecko, czy wszystko jest w porządku i czy może mu pomóc.
2. Wykorzystanie procedury
Jeśli pracownik podejrzewa, że dziecko jest dotknięte przemocą domową, powinien powiadomić Kierownika/właściciela. Kierownik/właściciel powinien powiadomić o zaistniałej sytuacji odpowiednie służby, takie jak policja, prokuratura lub sąd rodzinny.
3. Udzielenie dziecku pomocy i wsparcia
Pracownik powinien zapewnić dziecku dotkniętemu przemocą domową wsparcie emocjonalne i pomoc w radzeniu sobie z trudnymi emocjami. Pracownicy powinni także stworzyć dziecku bezpieczne i przyjazne środowisko w podmiocie leczniczym.
W przypadku, gdy dziecko potrzebuje specjalistycznej pomocy, pracownicy powinni poinformować o tym Kierownika/właściciela. Kierownik/właściciel informuje o tej potrzebie pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka.
Podstawa prawna:
Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
IX. Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień
o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”
- Wszelkie informacje dotyczące podejrzenia krzywdzenia małoletniego pacjenta
personel placówki medycznej zgłasza kierownikowi/właścicielowi placówki lub osobie przez
niego upoważnionej.
- Za wszczęcie odpowiedniej procedury związanej z podejrzeniem krzywdzenia
dziecka i za zawiadomienie właściwych organów publicznych odpowiedzialny jest
kierownik/ właściciel placówki medycznej lub osoba przez niego upoważniona,
z zastrzeżeniem, że procedurę „Niebieskie Karty” może wszcząć jedynie osoba
wykonująca w placówce medycznej zawód medyczny.
X. Standardy ochrony małoletnich
- Niniejsze Standardy ochrony małoletnich co najmniej raz na dwa lata podlegają
analizie pod kątem oceny ich dostosowania do aktualnych potrzeb, rodzaju i skali
działalności placówki medycznej oraz zgodności z przepisami. Wnioski z analizy
będą każdorazowo podstawą do ewentualnej zmiany Standardów ochrony
małoletnich.
- Niniejsze Standardy ochrony małoletnich są umieszczone na stronie internetowej
placówki medycznej oraz wywieszone w widocznym miejscu w miejscu
prowadzenia działalności.
- Każda osoba zatrudniona w placówce medycznej, niezależnie od formy prawnej,
w jakiej została zatrudniona, potwierdza na piśmie, że zapoznała się ze niniejszymi
Standardami ochrony małoletnich i zobowiązuje się je stosować.
- Zgłoszone zdarzenia wskazujące na podejrzenie krzywdzenia małoletniego
przechowuje kierownik placówki medycznej, w szczególności przechowaniu przez
kierownika placówki medycznej podlegają zgłoszenia i zawiadomienia do organów państwowych.
XI. Standardy ochrony małoletnich-wersja skrócona dla pacjentów
1. Czym są Standardy ochrony małoletnich?
Standardy ochrony małoletnich to zbiór zasad i procedur, które mają na celu ochronę dzieci przed krzywdzeniem, zaniedbaniem i wykorzystywaniem. Obowiązują one we wszystkich placówkach, w których przebywają dzieci, w tym w szpitalach, przychodniach i innych placówkach służby zdrowia.
2. Dlaczego Standardy ochrony małoletnich są ważne?
Dzieci są szczególnie narażone na krzywdzenie, zaniedbanie i wykorzystywanie. Standardy ochrony małoletnich mają na celu stworzenie bezpiecznego środowiska dla dzieci i zapobieganie krzywdzeniu.
3. Co mogą zrobić pacjenci, aby chronić dzieci?
Pacjenci mogą pomóc w ochronie dzieci poprzez:
• Zwracanie uwagi na to, co dzieje się wokół nich.
• Zgłaszanie wszelkich podejrzanych zachowań.
• Bycie świadomym praw dziecka.
• Szanowanie dzieci i dorosłych.
4. Co robić, jeśli pacjent podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone?
Jeśli pacjent podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone, powinien jak najszybciej zgłosić to odpowiednim osobom. W placówce służby zdrowia należy zgłosić to lekarzowi, pielęgniarce lub innej osobie personelu medycznego. Można również zgłosić to na policję lub do Rzecznika Praw Dziecka.
5. Pamiętaj!
• Każde dziecko ma prawo do bezpieczeństwa.
• Krzywdzenie dziecka jest przestępstwem.
• Możesz pomóc w ochronie dzieci.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniem przestępczości na tle seksualnym i ochronie małoletnich
XII. Standardy ochrony małoletnich-wersja uproszczona dla dzieci
Standardy ochrony małych bohaterów!
Cześć! Chcę Wam opowiedzieć o Standardach ochrony małych bohaterów. To takie super zasady, które pomagają wszystkim dorosłym dbać o to, żebyście czuli się bezpiecznie i szczęśliwie.
Zasada 1: Dorośli pytają i słuchają.
Dorośli mogą o wszystko pytać, a Wy zawsze możecie im szczerze odpowiadać. Nawet jeśli coś Was zawstydza lub martwi, możecie o tym powiedzieć. Dorośli są po to, żeby Wam pomóc i chronić Was.
Zasada 2: Dorośli troszczą się o Wasze ciała.
Nikt nie ma prawa dotykać Was w taki sposób, który sprawia Wam przykrość lub dyskomfort. Wy decydujecie, kto może Was przytulać, głaskać i brać na ręce. Dorośli też powinni zawsze pytać o Waszą zgodę, zanim dotkną Waszego ciała.
Zasada 3: Dorośli mówią „nie” złym sekretom.
Jeśli ktoś każe Wam zachować tajemnicę, która Was martwi lub sprawia, że czujecie się źle, powiedzcie o tym zaufanemu dorosłemu. Dobre sekrety to takie, które sprawiają Wam radość i możecie się nimi dzielić z innymi. Złe sekrety to takie, które sprawiają Wam przykrość i musicie je opowiedzieć komuś dorosłemu.
Zasada 4: Dorośli pomagają małym bohaterom.
Jeśli coś Was boli, martwi lub czujecie się źle, powiedzcie o tym zaufanemu dorosłemu. Dorośli są po to, żeby Wam pomóc i sprawić, żebyście znów czuli się szczęśliwi i bezpieczni.
Pamiętajcie!
• Jesteście ważni i macie prawo czuć się bezpiecznie.
• Nikt nie ma prawa krzywdzić Was ani Waszych kolegów i koleżanek.
• Możecie zawsze powiedzieć o wszystkim zaufanemu dorosłemu.
Wszyscy dorośli są po to, żeby Was chronić!
Najważniejsze prawa dziecka
• Prawo do ochrony przed wykorzystywaniem ,przemocą i ponizaniem
• Prawo do nauki i informacji
• Prawo do odpoczynku i wolnego czasu
• Prawo do prywatności
• Prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów we wszystkich sprawach dotyczących dziecka
• Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania
• Prawo do specjalnej ochrony i pomocy ze strony państwa
• Prawo do zachowania godności, szczególnie dziecka psychicznie lub fizycznie niepełnosprawnego
• Prawo do ochrony zdrowia i opieki medycznej
• Prawo do otrzymywania pomocy i wsparcia od państwa, jeśli Ty i Twoja rodzina jesteście w trudnej sytuacji materialnej
• Prawo do ochrony przed konfliktem zbrojnym
• Prawo do ochrony w procesie karnym
Pamiętaj, że nie jesteś sam!
Jeśli doznajesz krzywdy lub jesteś świadkiem krzywdzenia innego dziecka to natychmiast zwróć się o pomoc do rodziców, wychowawcy klasy, pedagoga szkolnego, dyrektora szkoły lub do innej dorosłej osoby, której ufasz.
Możesz też skontaktować się z Policją nr 112 lub zadzwonić po pomoc:
Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży : 116 111
Dziecięcy telefon zaufania prowadzony przez Rzecznika praw Dziecka : 800 12 12 12
